Działalność transportowa pełni niezwykle istotną rolę w funkcjonowaniu systemu gospodarczego w kraju. Sektor ten niejako napędza całą gospodarkę, dlatego ważne jest, by jego funkcjonowanie było regulowane przez przepisy prawne.
Najważniejsze krajowe regulacje prawne dla firmy transportowej
Wśród głównych aktów prawa krajowego dotyczącego działalności branży transportowej znajdują się między innymi:
- Ustawa z dnia 6 września 2001r. o transporcie drogowym,
- Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców,
- Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym,
- Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r.o czasie pracy kierowców,
- Ustawa z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe.
Są to najważniejsze, choć wcale nie jedyne regulacje prawne z punktu widzenia firm transportowych działających w Polsce.
Wybrane europejskie regulacje w działalności firmy transportowej
Akty prawa krajowego to nie jedyne rozwiązania prawne, do których powinna się stosować firma z branży transportowej. Firmy wykonujące przewozy międzynarodowe muszą przestrzegać także przepisów zawartych m.in. w:
- Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1071/2009,
- Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1072/2009,
- Rozporządzeniu (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego,
Wprowadzone regulacje mają za zadanie usystematyzowanie przewozów na terenie UE.
Pozostałe przepisy prawne
Oprócz powyższych aktów prawnych dotyczących stricte branży transportowej, konieczne jest także stosowanie się do prawa obowiązkowego dla każdego przedsiębiorstwa.
Rozumie się przez to przepisy dotyczące kwestii podatkowych, rachunkowych, z zakresu pracy, ubezpieczeń społecznych oraz wielu innych. Do takich ustaw należą m.in: ustawa z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości, ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług oraz ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy.
Ważne są również regulacje z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zasady dotyczące czasu pracy kierowców.
Klucz do rozpoczęcia działalności transportowej – licencja
Prowadzenie działalności w branży transportowej jest w Polsce koncesjonowane. Oznacza to, że znajomość prawa i dobre chęci nie wystarczą – należy jeszcze posiadać licencję przewozową.
Aby otrzymać licencję, należy spełnić szereg warunków, w tym m.in. niekaralność (np. z tytułu popełnienia przestępstwa skarbowego lub przeciwko wiarygodności dokumentów), zdanie egzaminu kompetencji zawodowych oraz posiadanie odpowiednich środków finansowych (szczegółowe informacje zawiera ustawa o transporcie drogowym).
Rzecz jasna, przedsiębiorca nie może być również obłożony sądowym zakazem prowadzenia działalności gospodarczej w odniesieniu do transportu drogowego.
Firma transportowa – jaka forma prawna?
Jeśli chodzi o formę organizacyjno-prawną firmy transportowej – przedsiębiorcy mają szerokie pole do wyboru. Możliwe jest założenie firmy transportowej w formie np. spółki z o.o., spółki komandytowej lub w formie jednoosobowej działalności gospodarczej (jedyny wyjątek dotyczy spółki partnerskiej).
Podczas podejmowania tej decyzji należy pamiętać o korzyściach oraz słabościach związanych z poszczególnymi formami organizacyjno-prawnymi przedsiębiorstwa. Decyzja ta powinna być poprzedzona rzetelną analizą oraz konsultacjami np. z doradcą podatkowym lub księgowym.
Kontrola przestrzegania prawa w firmie transportowej
To, czy w firmie transportowej przestrzegane jest prawo, może być zweryfikowane np. przez Inspektorat Transportu Drogowego (ITD). Organ ten może przeprowadzić kontrolę na dwa sposoby, tzn. kontrolę pojazdu w trasie lub w siedzibie przedsiębiorstwa. Nie jest to sytuacja komfortowa dla przedsiębiorcy, jeśli jednak działalność jest prowadzona zgodnie z prawem – nie powinny być nałożone na niego żadne sankcje.
Generalnie, kontrola ITD w danej firmie transportowej jest przeprowadzana raz na 5 lat (może być ona przeprowadzana częściej w sytuacji, gdy u podmiotu kontrolowanego stwierdzono poważne uchybienia).
Jak widać, przestrzeganie regulacji prawnych jest w działalności transportowej niezwykle ważne. Za niestosowanie się do prawa w tym zakresie grożą dotkliwe kary. Aby tego uniknąć, uczciwa postawa nie wystarczy – konieczna jest jeszcze fachowa wiedza.
